Usługi dietetyczne – jaką formę opodatkowania wybrać?

Podstawowe formy prawne prowadzenia działalności

Aby zrozumieć prawa i obowiązki, jakie daje Ci polskie prawo, warto orientować się w możliwościach uzależnionych od formy prowadzenia działalności. Podstawową i najczęściej wybieraną formą jest jednoosobowa działalność gospodarcza – do jej założenia potrzebujesz w sumie jedynie dostępu do internetu. Księgowość w takiej działalności jest mniej wymagająca, a same przepisy dużo łatwiejsze do zrozumienia dla “nie-księgowych”. Minusem jest odpowiedzialność całym swoim majątkiem (czyli też tym osobistym, nie tylko firmowym) za wszystkie zobowiązania wynikające z działalności.

Ciekawym rozwiązaniem, o którym musimy tutaj wspomnieć, jest też działalność nierejestrowana, z której od niedawna także można skorzystać. W tym przypadku nie musisz się nigdzie rejestrować, nie płacisz składek na ZUS i masz możliwość obniżenia swojego podatku w formie kosztów uzyskania przychodu.

Brzmi pięknie, prawda? Jest tylko jeden, ale za to bardzo duży minus – bardzo niski miesięczny limit przychodów (w 2020 roku to 1300 zł – pamiętaj, że przychód to kwota przed opodatkowaniem). W sumie znajdzie się też drugi minus – aby móc prowadzić działalność nierejestrowaną, to w ciągu ostatnich 5 lat (60 miesięcy) nie mogłeś wykonywać żadnej działalności gospodarczej.

Jeśli jednak chciałbyś swoją działalność prowadzić ze wspólnikiem, możesz wybrać jedną z form osobowych lub prawnych. Te z kolei dzielą się na kolejne rodzaje. I tak w spółkach osobowych wyróżniamy:

• spółki partnerskie,
• spółki cywilne,
• spółki komandytowe,
• spółki komandytowo-akcyjne.

Natomiast spółki prawa handlowego, czyli spółki kapitałowe posiadające osobowość prawną, to:

• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (z o.o.),
• spółka akcyjna (s.a.),
• i zupełnie nowa, bo ustanowiona dopiero 1 marca 2020, prosta spółka akcyjna (PSA), która tak naprawdę jest mieszanką cech charakterystycznych dla spółek osobowych i spółek kapitałowych.

Spójrzmy bliżej na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Ciekawostką jest to, że dietetyk może ją prowadzić w formie jednoosobowego zarządu – czyli nie musi tutaj być spełnione kryterium posiadania wspólnika. Ponadto, od form osobowych, odróżnia ją ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki – czyli zmniejsza się ryzyko wynikające z działalności. W sp. z o.o. możesz też uniknąć płacenia składek ZUS – to jednak temat na zupełnie osobny artykuł.

Założenie takiej spółki jest co prawda droższe, ale dzięki zmianom w przepisach, jakie zaszły kilka lat temu – dostępne dla prawie każdej osoby. Kapitał założycielski wynosi obecnie minimum 5 tysięcy złotych. Za założenie i rejestrację spółki także trzeba zapłacić. Zwiększa się również stopień formalności i dokumentów, dlatego księgowość też będzie droższa (wymagane prowadzenie ksiąg rachunkowych, czyli pełnej księgowości i przestrzeganie Kodeksu Spółek Handlowych – KSH). Bez optymalizacji podatkowej ryzykujesz podwójne opodatkowanie – na pewno przy prowadzeniu spółki z o.o. trzeba mieć większą wiedzę i świadomość istnienia różnych mechanizmów prawno-księgowych.

Zamierzasz prowadzić działalność dietetyczną, a dietetycy najczęściej wybierają jednoosobową formę prowadzenia działalności gospodarczej lub spółkę z o.o. Coraz większą popularność zyskuje też działalność nierejestrowana – szczególnie na początku przygody ze świadczeniem usług dietetycznych. To właśnie tymi formami zajmiemy się analizując sposoby opodatkowania działalności.

Formy opodatkowania działalności w zależności od jej charakteru

Przed chwilą wybraliśmy 3 najpopularniejsze rodzaje działalności: działalność nierejestrowaną, jednoosobową działalność gospodarczą oraz spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Zacznijmy od analizy najłatwiejszego wariantu, czyli działalności nierejestrowanej. 

Forma opodatkowania działalności nierejestrowanej

O tym, jak funkcjonuje taka działalność wspomniałam już wyżej – jest zwolniona z obowiązku formalnej rejestracji we wszystkich instytucjach. Jednak nadal ciąży na niej obowiązek odprowadzenia podatku dochodowego. A ten odprowadzamy wg skali podatkowej, czyli rozliczamy go w PIT. 

W 2020 roku stawka podatku za rok ubiegły wynosi 17% pod warunkiem, że podstawa obliczenia podatku nie przekracza 85 528 zł. Przy działalności nierejestrowanej, nie musisz się martwić o przekroczenie tego progu – rocznie nie możesz uzyskać obrotu większego niż 12 948 zł (przy stawkach obowiązujących w 2020 roku).

Dzięki rocznemu obrotowi mniejszemu niż 20 000 zł, prowadząc działalność dietetyczną nie będziesz musiał posiadać kasy fiskalnej.

Podsumowując: prowadząc okazyjne konsultacje dietetyczne nie musisz wybierać żadnej formy opodatkowania. Istnieje tylko jeden wariant, do którego musisz się dostosować – skala podatkowa (inaczej mówiąc – zasady ogólne). 

Usługi dietetyczne jako jednoosobowa działalność gospodarcza – sposoby opodatkowania

Nieco bardziej skomplikowany jest sposób opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej – głównie dlatego, że musisz wybrać jedną z kilku możliwości. Ogólnie, w Polsce, istnieją następujące formy opodatkowania:

• zasady ogólne – zależą od wysokości dochodu (czyli przychód z działalności minus koszty uzyskania przychodu). Istnieją dwa progi: 17% do 85 528 zł, nadwyżka powyżej 85 528 zł wskakuje na podatek wynoszący 32%;
• podatek liniowy – opodatkowanie dochodu stawką 19% niezależnie od jego wysokości – jest stały;
• ryczałt ewidencjonowany – korzystanie z tego sposobu rozliczenia jest uzależnione od rodzaju prowadzonej działalności. W zależności od niej można zastosować stawkę: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 17% i 20%;
• karta podatkowa – wysokość zależy od wielu różnych czynników, np.: wielkości zatrudnienia, rodzaju świadczonych usług.

Działalność związana ze świadczeniem usług dietetycznych zwykle określana jest w PKD kodem 86.90.E. Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami, dla tego typu działalności, nie można zastosować ryczałtu ani karty podatkowej. Sam sposób opodatkowania wybierasz w momencie zakładania firmy w CEiDG. Świadcząc usługi dietetyczne bierzesz pod uwagę tylko zasady ogólne (to podstawowa forma) i podatek liniowy. Wybór ten możesz zmienić. 

Jeśli najpierw wybrałeś podatek liniowy, to możesz przejść na zasady ogólne – i odwrotnie – składając pisemne oświadczenie do US lub za pomocą internetowej zmiany w formularzu CEiDG-1. Pamiętaj, że zmienić formę opodatkowania możesz dopiero od 20 dnia następującego po miesiącu, w którym osiągnąłeś pierwszy przychód w danym roku podatkowym. Czyli jeśli pierwszy przychód nastąpił w maju, to zmienić formę opodatkowania możesz od 20 czerwca. 

Jeżeli nie zamierzasz zmieniać formy opodatkowania, nie musisz zgłaszać żadnych informacji do Urzędu Skarbowego. Brak zgłoszenia oznacza automatyczną chęć pozostania przy obecnie wybranej formie rozliczenia. 

Spójrzmy teraz bliżej na dwie formy opodatkowania, z których możesz skorzystać.

Opodatkowanie usług dietetycznych na zasadach ogólnych

Zasady ogólne, czyli skala podatkowa, łączy w sobie wiele zalet – dlatego jest bardzo chętnie wybierana przez przedsiębiorców. Jednak, jak to z podatkami bywa – posiada też wady. Poniższa tabelka przedstawia proste porównanie:

Kilka rzeczy z tabelki zasługuje na dodatkowe wyjaśnienie. Prowadzenie KPiR przy rozliczaniu się na zasadach ogólnych to obowiązek. To w tej księdze wykazujesz wszystkie swoje przychody i rozchody – jeśli jest to dla Ciebie “czarna magia”, to całe szczęście, że poprowadzi je dla Ciebie praktycznie każde biuro rachunkowe. Dodatkowym obowiązkiem będzie coroczne sporządzanie spisu z natury (znany szerzej jako inwentaryzacja lub remanent). Tam należy wykazać m.in.: stan faktyczny zakupionych towarów i materiałów.

A jak wygląda sprawa z zaliczkami okresowymi i samym rozliczeniem rocznym? Otóż, zaliczki możesz płacić miesięcznie lub kwartalnie (z zaznaczeniem, że ta druga opcja dotyczy tylko małych podatników tzn. takich przedsiębiorców, którzy nie mają sprzedaży większej niż 2 mln euro, czyli 8 747 000 zł w 2020 r., liczonych za jeden rok podatkowy oraz osób, które dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą).

Zaliczki okresowe należy obliczyć samodzielnie (za pośrednictwem księgowej) i wpłacić na – obowiązujący od 2020 roku – indywidualny mikrorachunek podatkowy. Wpłat trzeba dokonywać do 20 dnia miesiąca następującego po wybranym okresie rozliczeniowym, czyli albo po miesiącu albo po kwartale. Nie składa się tutaj żadnych dodatkowych deklaracji.

UWAGA!
Zaliczki na podatek dochodowy musisz wpłacać dopiero wtedy, gdy ich wartość (łącznie, od początku roku) przekroczy 1000 zł. Wpłaty dokonujesz dopiero za miesiąc, w którym dochód narastająco przekroczył tę kwotę.

Roczne rozliczenie wymaga złożenia, w odpowiednim dla siebie urzędzie skarbowym, druku PIT-36 (można to też zrobić przez internet) – zwykle w terminie do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego. 

Podatek liniowy dla usług dietetycznych

Z kolei podatek liniowy polega na opodatkowaniu dochodu stawką 19% – już bez żadnej zależności od jego wysokości. W tabelce znajdziesz plusy i minusy wyboru tego typu opodatkowania:

Tutaj, podobnie jak przy rozliczeniu na zasadach ogólnych, zobowiązany jesteś do prowadzenia KPiR. Zaliczki możesz płacić miesięcznie lub kwartalnie, z zastrzeżeniem tych samych zasad, co przy skali podatkowej. Składając rozliczenie roczne, robisz to na druku PIT-36L, również do 30 kwietnia. Do zaliczek na podatek dochodowy przy podatku liniowym również ma zastosowanie zasada przekroczenia 1000 zł.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a podatek dochodowy

Jeżeli zdecydowałeś się na utworzenie spółki prawa handlowego, jaką jest spółka z o.o., będą obowiązywać Cię dwa podatki: 

• wynikający z osiągnięcia dochodu przez spółkę – podatek CIT (podatek dochodowy od osób prawnych) w wysokości 9% (tylko w pierwszym roku działalności lub dopóki spełniasz warunki do posiadania statusu tzw. małego podatnika) lub 19%;
• wynikający z wypłacenia dywidendy, czyli osiągnięcia dochodu osobistego – podatek PIT wynoszący 19% (wypłacany z zysku spółki, czyli dochodu pomniejszonego o CIT). 

Warto tutaj zaznaczyć, że Twoja pensja (dywidenda) jest wtedy wypłacana w kwocie netto, czyli pomniejszona o podatek. Jak widzisz podatek jest tutaj nałożony zarówno na spółkę, jak i na Ciebie – tworząc podwójne opodatkowanie. Można sobie jednak z tym poradzić, stosując odpowiednie optymalizacje. Poniżej tabela przedstawiająca wady i zalety prowadzenia spółki z o.o. pod kątem kosztów i podatków:

Prowadząc spółkę z o.o. nie musisz składać w trakcie roku żadnych deklaracji podatkowych. Obowiązuje Cię jednak odprowadzanie zaliczek na podatek, ale tylko w terminie comiesięcznym (nie ma tutaj możliwości rozliczenia kwartalnego chyba, że dopiero rozpoczynasz prowadzenie działalności). Zaliczek nie trzeba odprowadzać do momentu przekroczenia 1000 zł dochodu.  

Spółkę z o.o. obowiązuje rozliczenie na druku CIT-8, a termin jego złożenia to koniec 3 miesiąca roku następującego po danym roku podatkowym. W tym terminie musisz też wpłacić podatek należny albo różnicę jaka wychodzi z porównania podatku należnego widocznego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek od początku roku.

Jaką formę opodatkowania wybrać?

Jednoznaczna odpowiedź na to pytanie jest bardzo trudna, ponieważ zależy od Twojej indywidualnej sytuacji. Musisz sam określić poziom Twojej wiedzy biznesowej, ryzyko, jakie jesteś w stanie podjąć i ustalić szacunkową wysokość obrotów. Taka indywidualna analiza pomoże Ci wybrać rozwiązanie “szyte na miarę” – specjalnie dla Ciebie. Korzystaj z usług doradców podatkowych i księgowych – to specjaliści, którzy odpowiedzą na każde Twoje pytanie, pomagając Ci podjąć najlepsze decyzje. 

Aby krótko podsumować ten artykuł i pomóc Ci podjąć decyzję, poniżej mała ściągawka, kiedy powinieneś wybrać konkretny rodzaj działalności i jaką zastosować w niej formę opodatkowania:

Działalność nierejestrowana

• Twoje przychody są niższe niż 1300 zł miesięcznie;
• Uzyskasz dochód poniżej 8 000 zł, który jest całkowicie zwolniony z podatku;
• Podatek z kwoty powyżej 8 000 zł należy rozliczać w PIT stosując stawkę 17% (zasady ogólne).

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Wybierz zasady ogólne jeśli:

• Twój dochód w skali roku nie przekracza 85 528 zł (co daje 7127 zł miesięcznie);
• Masz wysokie koszty uzyskania przychodu (one obniżają podstawę opodatkowania);
• Możesz korzystać z ulg podatkowych (szczególnie jeśli znajdujesz się na granicy pierwszego progu i myślisz o przejściu na podatek liniowy – ulgi obniżą wysokość podatku);
• Jeśli opłaca Ci się rozliczać razem ze współmałżonkiem;
• Zależy Ci na możliwości uzyskania kredytu podatkowego;
• Twój roczny dochód wyniesie mniej niż 8 tysięcy złotych – będziesz zwolniony z zapłaty PIT.

Wybierz podatek liniowy jeśli:

• Twoje dochody są wyższe niż 85 528 zł rocznie;
• Masz wysokie koszty prowadzenia działalności, które zmniejszą podstawę opodatkowania;
• Jesteś stanu wolnego lub nie opłaca Ci się rozliczać ze współmałżonkiem;
• Większość ustawowych ulg Cię nie dotyczy.

Spółka  z o.o.

Jej wybór związany jest bardziej z innymi czynnikami niż sam podatek, dlatego zwróć uwagę na:

• posiadanie dużo większego wpływu na ochronę własnego, prywatnego majątku;
• możliwość znacznego obniżenia podatków niż w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej;
• jej prowadzenie pozwala na legalne ominięcie opłacania składek ZUS.

Musisz wiedzieć, że:

• podatek CIT wynosi 9% dla nowych spółek i tych, których przychód w roku ubiegłym nie przekracza 1,2 mln euro (a od roku 2020 limit ten wyniesie 2 mln euro);
• dla pozostałych spółek stawka wynosi 19%;
• bez optymalizacji podatkowej zapłacisz podatek podwójnie – CIT i PIT.

Autor: Izabela Wiśniewska