Skuteczna współpraca z seniorami w gabinecie dietetycznym

Dietetycy i psychodietetycy bardzo często sceptycznie odnoszą się do nawiązywania współpracy z osobami starszymi. Seniorzy postrzegani są jako problematyczni pacjenci, o niskiej motywacji do zmiany. Tymczasem, wielu z nich posiada ogromne zasoby sprzyjające wprowadzaniu zdrowych nawyków żywieniowych.

Obawy dietetyków i psychodietetyków dotyczące nawiązywania współpracy z seniorami

1. Seniorzy mają silnie utrwalone przekonania i nawyki żywieniowe, których zmiana jest niemalże niemożliwa.

To prawda, że osoby starsze swoje nawyki żywieniowe utrwalały dłużej niż osoby młode. Nie oznacza to jednak, że ich zmiana nie jest możliwa.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że w gabinetach dietetycznych pojawia się także wiele młodych osób o mocno ugruntowanych przekonaniach żywieniowych (np. pacjenci zmagający się z zaburzeniami odżywiania, osoby podatne na mody żywieniowe). Seniorzy nie są wcale grupą najbardziej oporną na zmianę.  Warto zauważyć, że osoby starsze stanowią niezwykle niejednorodną grupę. Znajdziemy w niej wiele osób charakteryzujących się dużą wiedzą i świadomością żywieniową, biegle posługujących się nowoczesnymi technologiami i aktywnie uczestniczących w licznych wydarzeniach towarzyskich.
Ponadto, u seniorów rzadziej obserwuje się zwiększoną konsumpcję produktów typu fast- food i napojów gazowanych, co stanowi bardzo duży zasób.

2. Seniorzy, nie posiadają zasobów niezbędnych do wprowadzenia zmian w sposobie odżywiania.

Seniorzy bardzo często dysponują licznymi zasobami niezbędnymi do odniesienia sukcesu w działaniach o charakterze dietetycznym i psychodietetycznym. Należą do nich m.in. doświadczenie życiowe oraz duża ilość wolnego czasu. Ponadto, seniorzy bardzo często są zmotywowani do wprowadzenia zmian w sposobie odżywiania, ponieważ zależy im na zminimalizowaniu skutków i objawów rozwijających się u nich chorób.

3. Seniorzy, nie szanują wiedzy dietetyków i psychodietetyków, którzy są od nich istotnie młodsi.

Osoby starsze mogą obawiać się, że młody specjalista ma zbyt małą wiedzę, aby pomóc mu osiągnąć założony cel. Rolą dietetyka jest zapewnienie osobie starszej poczucia bezpieczeństwa. W tym celu warto opowiedzieć o swoim doświadczeniu i zapewnić o posiadanych kompetencjach.

4. Sytuacja ekonomiczna seniorów nie pozwala na korzystanie z usług dietetyka lub psychodietetyka.

Wielu seniorów boryka się z problemami finansowymi. W takich sytuacjach specjalista może postarać się przekazać wiedzę i zalecenia w ramach jednorazowej konsultacji. Może też zaproponować współpracę, podczas której spotkania odbywają się nieco rzadziej niż z większością pacjentów.

Spotkania z seniorami w gabinecie dietetycznym

Seniorzy, którzy decydują się na współpracę z dietetykiem lub psychodietetykiem często borykają się  z licznymi chorobami i dolegliwościami. Z reguły mają już pewną wiedzę dotyczącą tego jak powinni się odżywiać, ponieważ otrzymali zalecenia żywieniowe np. podczas pobytu w szpitalu lub od lekarza w przychodni. Niestety, bardzo często nie potrafią wprowadzić ich w życie. Może to wynikać m.in.
z wielochorobowości oraz wykluczających się zaleceń. Ponadto, mogą mieć trudność w stosowaniu się do licznych restrykcji żywieniowych. Dlatego, potrzebują wsparcia w ujednoliceniu zaleceń, edukacji żywieniowej dotyczącej komponowania posiłków oraz racjonalnego włączania do diety produktów rekreacyjnych.
Przykładowo, w gabinecie może pojawić się senior, który jednocześnie boryka się z cukrzycą typu 2 oraz zapaleniem błony śluzowej żołądka. Wytyczne dotyczące zalecanych produktów zbożowych są w tej sytuacji skrajnie różne. Rolą dietetyka jest wyjaśnienie pacjentowi, jakie artykuły spożywcze powinien wybierać i jak powinien komponować posiłki.
Ponadto, pacjent może chcieć czasem włączyć do diety produkty o wysokim indeksie glikemicznym, które znajdują się na liście zakazanej w zaleceniach dla pacjentów borykających się z cukrzycą. W tym kontekście warto wprowadzić edukację dotyczącą komponowania posiłków. Seniorzy często są zaskoczeni, kiedy okazuje się, że dobrym rozwiązaniem jest połączenie w jednym posiłku produktów o wysokim i niskim indeksem glikemicznym. 
Edukacja żywieniowa i psychodietetyczna  oraz przykładowe przepisy są dla nich niezwykle cenne.

Przygotowywanie jadłospisów dla seniorów

Przygotowując jadłospisy dla seniorów, warto pamiętać o tym, aby była to jedynie korekta dotychczasowego wzorca żywienia. Zmiana całego systemu odżywiania i oparcie diety o nieznane seniorowi artykuły spożywcze jest niedopuszczalne. W większości sytuacji najskuteczniejszą metodą jest przekształcenie znanych pacjentowi dań w wersje o mniejszej zawartości cukru, tłuszczu i kalorii.
Warto także zwrócić uwagę na gęstość odżywczą diety, podaż wody oraz błonnika.
Wspomniane modyfikacje są zrozumiałe i możliwe do zrealizwania. Jednocześnie osoby starsze nie uznają zmian za restrykcyjne, co pozwala im z łatwością wprowadzić je w życie na stałe.

Podsumowanie dotyczące współpracy dietetycznej i psychodietetycznej z seniorami

Dietetycy i psychodietetycy mają liczne, oparte o błędne przekonania, obawy dotyczące pracy z osobami starszymi.
Warto zauważyć, że jest to bardzo niejednokrotna grupa ludzi. W dzisiejszych czasach, seniorzy bardzo często mają dużą świadomość żywieniową oraz motywację do pracy dietetycznej i psychodietetycznej.
Dysponują także zasobami, których nie mają młodsi pacjenci. Seniorzy posiadają dużo czasu oraz bardzo bogate doświadczenie życiowe. Cechują się też o wiele większą cierpliwością niż ludzie młodzi.
Dietetycy i psychodietetycy powinni nastawić się na szukanie i wydobywanie z osób starszych zasobów zamiast przeszkód.

Autor: mgr Maria Sobieszek